De combinatie van oplopende verzuimcijfers door heropleving van de coronapandemie, het massale thuiswerken en een krappe arbeidsmarkt, zorgden in 2021 opnieuw voor flinke uitdagingen in de schoonmaakbranche. Desondanks liet de sector een enorme veerkracht zien, met zelfs een omzetstijging voor de meeste bedrijven als gevolg, blijkt uit het Service Management marktonderzoek. De grote meerderheid van de ondervraagde schoonmaakbedrijven verwacht voor 2022 een verdere omzetstijging. Daarmee lijkt de schoonmaakbranche de pandemie in financieel opzicht achter zich te laten.
Tekst: Brenda van Baasbank en Bas Versantvoort van Corporate Finance International (CFI)
Als gevolg van de coronapandemie ondervond 54 procent van de bedrijven binnen de schoonmaakbranche een tijdelijke omzetdaling in 2021. Hoewel dit neerkomt op meer dan de helft van de ondervraagde bedrijven, ligt dit percentage drie procent lager dan in 2020. Daarnaast ondervond 17 procent van de bedrijven juist een (tijdelijke) omzetstijging. Circa 29 procent ondervond geen directe hinder óf voordelen van de coronapandemie en behaalde een gelijkblijvende omzet. De door Service Management ondervraagde schoonmaakbedrijven zien de toekomst dan ook rooskleurig tegemoet. Zo rapporteerde ruim 83 procent een omzetstijging te verwachten in 2022.
Koploper CSU
Momenteel gaat CSU nog steeds aan kop. Met een omzet van 434 miljoen euro, afgerond drie procent meer ten opzichte van een jaar eerder, mag de Udense organisatie zich het grootste schoonmaakbedrijf van Nederland noemen. Hago, onderdeel van Vebego, veroverde ondanks een omzetdaling van twee procent opnieuw een tweede plek in de omzetranglijst. Facilicom's schoonmaakbedrijf Gom ondervond in 2021 een omzetdaling van circa drie procent, maar behield desondanks haar derde plaats.
Omzetoverzicht schoonmaakbedrijven 2021
Een belangrijk onderdeel van het marktonderzoek is natuurlijk het omzetoverzicht. Daarin maken we de behaalde omzet door schoonmaakbedrijven in het afgelopen jaar inzichtelijk. Die plaatsen we in een overzichtelijke lijst op volgorde van groot naar klein én vergelijken we de omzet met het voorgaande jaar. Wie zijn dit jaar de grootste spelers in schoonmaakland?
Download hier het omzetoverzicht
Top-10 grootste aandeel in de omzetranglijst
De tien grootste schoonmaakpartijen in de omzetranglijst genereerden in 2021 gezamenlijk een omzet van afgerond 1,8 miljard euro, goed voor ruim 78 procent van de totale omzet in de ranglijst en een groei van circa 19 miljoen euro ten opzichte van 2020. Figuur 1 geeft de ontwikkelingen van de omzet van de vijf grootste schoonmaakconcerns in Nederland weer in de afgelopen drie jaar (2019 – 2021).
_w1460_h806_1.png)
Robuuste top-10
CSU is nog altijd de grootste speler binnen de schoonmaakbranche. In tegenstelling tot voorgaande jaren, waarin het bedrijf voornamelijk groeide door het overnemen van de schoonmaaktakken van Dolmans en ISS Facility Services, realiseerde het bedrijf in 2021 een volledig autonome omzetgroei van drie procent. Ook de omzet van Asito (onderdeel van ADG Dienstengroep) groeide met circa drie procent, waarmee het bedrijf de vierde plek behoudt in de omzetranglijst. Na een forse omzetdaling in 2020 (-22 procent) ten opzichte van 2019, nam de omzet van EW Facility Services (gesteund door investeringsmaatschappij Bencis Capital Partners), met één procent toe in 2021. EW Facility Services behoudt hiermee plek vijf. Plek zes wordt ingenomen door Schoonster, waar op plek zeven ICS Groep blijft staan. Ook Atalian (voorheen Visschedijk B.V.) en Novon Beheer behouden hun plek in de top-10. Effektief liet, mede door het aantrekken van de horeca-, reis- en evenementenbranche, een omzetgroei zien van afgerond acht procent. Figuur 2 geeft weer hoe de omzet van de schoonmaakconcerns op de plekken zes t/m tien zich in de afgelopen drie jaar heeft ontwikkeld.
_w1530_h852_1.png)
Minder schoonmakers in Nederland
Figuur 3 geeft het aantal medewerkers weer dat gerapporteerd is aan Service Management en laat een duidelijk dalende trend zien. In 2021 daalde het aantal medewerkers opnieuw met vier procent ten opzichte van 2020. De krapte op de arbeidsmarkt is momenteel het grootste probleem in de schoonmaaksector. Bijna de helft (45 procent) van de respondenten gaf aan dat de coronapandemie in 2021 geen impact had op het totaal aantal medewerkers. Echter, duizenden mensen hebben de schoonmaakbranche tijdens de coronapandemie verlaten en zijn (nog) niet teruggekeerd. Ruim 28 procent van de ondervraagden moest personeel dan ook begeleiden naar andere werkplekken als gevolg van de coronapandemie. De druk op schoonmaakbedrijven en werknemers, in combinatie met hoog ziekteverzuim als gevolg van de quarantainemaatregelen, ligt hierdoor hoog volgens brancheorganisatie Schoonmakend Nederland. Rekening houdend met toekomstige verwachtingen, lijkt de krapte op de arbeidsmarkt een uitdaging te blijven. Toch verwacht ruim 73 procent van de ondervraagde bedrijven dat het aantal medewerkers in 2022 zal toenemen.
Positieve verwachtingen
Ten opzichte van 2021 verwacht 83 procent dat de omzet zal toenemen in 2022, tegenover 66 procent in het jaar daarvoor. Het aantal correspondenten dat verwacht dat de omzet gelijk blijft of daalt, is afgenomen (17 procent in 2022 tegenover 34 procent in 2021). De schoonmaakbranche ziet het aankomende jaar dus rooskleurig tegemoet. Figuur 4 laat zien dat schoonmaakbedrijven de meeste groei denken te realiseren in de dagelijkse schoonmaak, gevolgd door specialistische schoonmaak, glasbewassing en overige diensten. Als we kijken naar de huidige omzetverdeling, dan wordt het grootste deel van de omzet gegenereerd door dagelijkse schoonmaakactiviteiten (Figuur 5).
Wat zijn de verwachtingen voor 2022?
Veel van de ondervraagde bedrijven (73 procent) heeft de omzet, na een korte dip, in 2021 weer zien stijgen. De algehele zakelijke dienstverleningsbranche verwacht een groei te realiseren van vierenhalf procent, waarmee de branche weer op het niveau zit van 2019. Kijken we specifiek naar de schoonmaakbranche, dan wordt een groei van vier procent verwacht voor 2022. Wel heeft de coronapandemie invloed op de manier van werken binnen de branche. Zo wordt voornamelijk hybride werken genoemd als voorbeeld dat het werk in de schoonmaakbranche blijvend heeft veranderd. Door deze ontwikkeling daalt de bezetting van kantoren en daarmee de inzet van schoonmaakpersoneel.
Nu de bezetting van kantoren langzaam toeneemt en zowel horeca als recreatie weer aantrekken, voorziet de schoonmaakbranche andere uitdagingen. Volgens het CBS ervoer ruim de helft van ondernemers in de schoonmaaksector in 2020 al tekorten aan arbeidskrachten. Tegen het einde van 2021 stonden er tegenover elke 100 werklozen zelfs 147 vacatures open. Schoonmaakbedrijven gaan daarom de uitdaging aan om mensen op te leiden, te boeien en te binden aan hun bedrijf, nog meer dan in voorgaande jaren. Het arbeidstekort moedigt eveneens digitalisering, met de inzet van moderne hulpmiddelen als apps, schoonmaakrobots of sensoren, aan om een noodzakelijke efficiëntieslag te maken. Ondanks bovengenoemde uitdagingen lijkt 2022 een positief jaar te worden voor de schoonmaakbranche.”
_w834_h556_1.jpg)
Over het Marktonderzoek en Corporate Finance International
Het marktonderzoek 2021 van Service Management is uitgevoerd op basis van gegevens die door de bedrijven zelf zijn aangeleverd. De redactie van Service Management vroeg schoonmaakbedrijven naar hun cijfers van de schoonmaak-cao gerelateerde omzet, het aantal medewerkers en de verwachtingen voor 2022. Dochterbedrijven tellen mee in de omzet mits ze voor minimaal 51 procent eigendom zijn. De sectorspecialisten Roel ter Steeg, Managing Partner bij CFI, Brenda van Baasbank en Bas Versantvoort, beiden analist bij CFI, analyseerden en interpreteerden de beschikbare gegevens die verstrekt werden door VMN Media. CFI (www.thecfigroup.com) is een onafhankelijke corporate finance boutique en begeleidt ondernemers en investeerders bij de koop en verkoop van ondernemingen. Service Management en Corporate Finance International hebben de grootst mogelijke zorgvuldigheid gehanteerd bij de totstandkoming van het marktonderzoek over 2020. Ondanks de zorgvuldigheid, kan het voorkomen dat er een fout insluipt. Meld deze gerust via ronaldbruins@vakmedianet.nl.
Aantal fusies en overnames bijna terug op het niveau van 2019
Met tien transacties in de schoonmaakbranche was 2021 een actiever fusie- en overnamejaar dan 2020, waarin negen transacties plaatsvonden. Dit aantal ligt bijna gelijk aan het aantal in 2019, toen er elf transacties plaatsvonden. Vergeleken met de periode 2016 – 2018 ligt het aantal transacties fors lager, vooral dankzij de impact van het coronavirus en bijkomende onzekerheden, maar een duidelijke consolidatieslag blijft zichtbaar (zie Figuur 6). Belangrijke beweegredenen voor overnames in 2021 waren de uitbreiding van de geografische dekking, uitbreiding van het portfolio of naar andere takken van sport en specialisatie. Zo stapte facilitair dienstverlener Crombeen Group met haar overname in de wereld van oldtimers en versterkte AK Schoonmaak haar positie in de regio Hardenberg. Ook Vebego breidde met de overname van Hectas haar activiteiten verder uit, zowel binnen Nederland als in Oostenrijk en Duitsland. In de laatste maand van het jaar nam het bedrijf eveneens Toekomst Schoonmaken over. Tot slot breidde CWS, met de aankoop van WERO onder begeleiding van Corporate Finance International (CFI), haar internationale portfolio in zeer gespecialiseerde schoonmaak uit.
