Tekst: Chuchu Yu (NVZ)

Bij het professioneel gebruik van reinigings- en desinfectiemiddelen gelden de verplichtingen uit de Arbowetgeving. Als onderdeel van deze verplichtingen dient de werkgever in kaart te brengen aan welke gevaren werknemers kunnen worden blootgesteld. Hiervoor is het van belang om goed in kaart te brengen wat de gevaren zijn van de producten waar werknemers mee werken; zo ook in het geval van ozonwater. Via Arboportaal kunnen de verplichtingen voor het werken met gevaarlijke stoffen worden geraadpleegd.

Ozonwater als reinigingsmiddel

Reinigen is het verwijderen van zichtbaar vuil. Vaak is dit vuil sterk gehecht aan een oppervlak en slecht oplosbaar in water. Door de inzet van een reinigingsmiddel kan het vuil makkelijker worden losgemaakt en opgelost worden in water. Voor bijvoorbeeld het verwijderen van vetachtige vervuiling zijn oppervlakte-actieve stoffen (goed oplosbaar in water en olie) nodig om deze vervuiling in oplossing te brengen en om de oppervlaktespanning van het water te verlagen zodat dit zich beter verspreidt. Ozon is een krachtige oxidator die snel reageert met vervuiling, maar doet verder niks met deze vervuiling. Omdat ozon een krachtige oxidator is, is het daardoor ook heel instabiel en valt ozon snel uit elkaar. Als ozon in water wordt opgelost, wordt dit proces alleen maar versneld. De gangbare concentraties ozon in ozonwater uit in situ-generatie variëren van 0,0000001% (1 ppb) tot 0,0002% (2 ppm). Bij deze lage concentraties heeft ozon geen aanvullend reinigend effect naast het gebruik van het water. Bij de gelijktijdige inzet van microvezeldoeken en ozonwater kan mogelijk onterecht de reinigende werking aan het ozon gewijd worden, in plaats van de combinatie van een microvezeldoek met water.

Bij lage concentraties heeft ozon geen aanvullend reinigend effect naast het gebruik van het water.”

 

Ozonwater als desinfectiemiddel

Desinfectiemiddelen zijn biociden en moeten aan de strikte nationale en Europese biocidenwetgeving voldoen. Een van de eisen uit deze wetgeving is dat een desinfectiemiddel toegelaten dient te zijn door een nationale autoriteit, in Nederland het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Zonder toelating mag een desinfectiemiddel niet in Nederland worden verkocht en gebruikt. In situ-gegeneerd ozonwater als desinfectiemiddel viel lange tijd buiten de wettelijke toelatingsplicht voor desinfectiemiddelen. Inmiddels zijn op Europees niveau stappen gezet om in situ-gegenereerd ozon op te nemen in de biocidenwetgeving. Dat betekent dat voor ozonwater als desinfectiemiddel een toelating aangevraagd dient te worden. Naar verwachting zal deze toelatingsverplichting in de loop van 2024 van kracht worden. 

Advies voor gebruik van ozonwater

Gebruikers van in situ-gegenereerd ozonwater als desinfectiemiddel worden een aantal zaken geadviseerd:

• Is ozonwater geschikt om in uw situatie in te zetten als desinfectiemiddel? Toegelaten desinfectiemiddelen moeten voldoen aan strikte eisen voor werkzaamheid bij de gebruiksconcentratie tegen micro-organismen (bv. bacteriën, virussen en gisten) die vastgelegd zijn in Europese normen. Omdat ozonwater als desinfectiemiddel nog niet onder de toelatingsplicht valt, is het belangrijk om na te gaan of dit product bij de gebruiksconcentraties deze Europese normen halen. Let op, dit is zonder het toepassen van microvezeldoeken of iets soortgelijks.
• Is de leverancier van de ozonwaterapparatuur al bezig met een toelatingsaanvraag voor in situ-gegenereerd ozonwater als desinfectiemiddel? Immers, zonder toelating mag in situ-gegenereerd ozonwater niet als desinfectiemiddel worden ingezet. Het beoordelen van een toelatingsaanvraag duurt minimaal twee jaar. Als deze toelatingsaanvraag niet op tijd is ingediend, dan mag het product niet meer op de markt zijn op het moment dat in situ-gegenereerd ozon opgenomen is in de biocidenwetgeving (verwachting is 2024).