Na tien jaar de kar te hebben getrokken, neemt Maurice Rutgrink afscheid als voorzitter van mkb-branchevereniging Schoonmaken is een Vak (SieV). Een afscheidsgesprek met een voorzitter die de confrontatie met ‘grote broer’ Schoonmakend Nederland niet schuwde, maar ook de verbinding wilde leggen. “We waren in tien jaar een luis in de pels.”
Tekst: Ronald Bruins
Op 22 maart 2022 is het gedaan voor Rutgrink als voorzitter van SieV. “Het is niet meer te combineren met mijn baan bij P4S Bedrijfsdiensten en daarnaast vind ik het na tien jaar mooi geweest. Er is een ander soort voorzitterschap nodig. Daar waar ik wel eens de neiging heb om nog te schoppen tegen de gevestigde orde, gaan we nu een andere fase in. Het rebelse Radio Veronica is nu ook een gevestigde naam geworden in het radiosysteem. Zo zie ik de rol van SieV met haar 230 leden nu ook.”
Reden voor Rutgrink om af te bouwen. “Dat is best lastig, dat loslaten van zaken die me aan het hart gaan. Maar het moet. Ook zit daar een persoonlijke betrokkenheid in. We moeten niet, bijvoorbeeld als we cao-partner worden of willen worden, verzanden in ambtenarij. We zijn een ondernemersclub en moeten dat vooral blijven.”
Voor toetreding als cao-partner moeten we telkens hoepeltjes door.”
Tien jaar geleden ontstond SieV uit het gevoel dat het mkb ondervertegenwoordigd was. “OSB, het tegenwoordige Schoonmakend Nederland, had vooral oog voor de grote jongens, de tien grootste schoonmaakbedrijven. Schoonmaakondernemer Edward Essenberg kwam met een LinkedIn-groep, regelde met Sabine Aalberts en Pieta Hoogvliet een logo en schreef een oprichtingsvergadering uit. Bijzonder detail is dat ik daarvoor naar restaurant De Lucht reisde, maar dat bleek de verkeerde te zijn. Daarna ben ik alsnog naar het goede restaurant De Lucht gegaan. Omdat Sabine en Pieta dat vroegen heb ik me kandidaat gesteld als voorzitter.”
Ook vanuit het idee dat het mkb meer aandacht moest krijgen, stelt Rutgrink. “Ik was bij een vergadering van Alles Weten Over Glazenwassen. Dat was ook een vereniging die losstaand van OSB in Amersfoort was begonnen met 200 leden, maar AWOG ging uiteindelijk onder OSB vallen. Zonde dat dat in de kiem werd gesmoord. Ik vind dat, als je iets wilt veranderen, je de handen moet laten wapperen. Ik had eerst als insteek dat ik lid zou worden van SieV, maar het liep anders. Edward ambieerde geen bestuursfunctie, waardoor ik door Sabine en Pieta gevraagd werd. Toen dacht ik: ‘Je bent bij de club of niet.’ En toen ben ik maar voorzitter geworden.”
Als grootste wapenfeit noemt Rutgrink dat er meer aandacht voor het mkb kwam, ook vanuit OSB dat later Schoonmakend Nederland ging heten. “We waren de luis in de pels. Daar waar directeur Rob Bongenaar en met name voorzitter Hans Simons van OSB hoog van de toren bliezen en over de belangen van mkb’ers heen walsten. Ze moesten gaan krabben. Niet gehinderd door kennis, stelden we vragen waar ze wel op moesten reageren. Tot vervelends aan toe. Onder de honderd leden kreeg dat beperkt tractie, maar daarna sloten ook grotere mkb’ers zich bij ons aan. We roerden zaken zoals de reiskostenvergoeding, de onhebbelijkheden van artikel 38 of de verkoop van SVS aan Kaleidon aan.” Rutgrink waardeerde het dat er met voorzitter Piet Adema (nu nog voorzitter) en directeur Hanny van den Berg van OSB (tot 2019) een andere wind ging waaien. “Er werd eindelijk heel collegiaal met ons omgegaan. Zo ontstond er interactie, waarmee we allebei verder kwamen. We konden bijvoorbeeld ook onze input geven voor de cao-onderhandelingen.”
SieV probeert al sinds 2013 cao-partner te worden, maar dan moeten de bestaande partijen Schoonmakend Nederland en de vakbonden FNV en CNV daar toestemming voor geven. En dat gebeurt niet. “We zijn nu vertegenwoordigd bij de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. Zowel bij de codekamer als de klachtencommissie. Maar voor toetreding als cao-partner (waardoor SieV zou kunnen meeonderhandelen, red.) moeten we telkens hoepeltjes door. We hebben onze organisatie aangepast en we zijn klaar om de bezetting in cao-commissies op ons te nemen. Wat moet er nog meer gebeuren? Begrijp me niet verkeerd, we blijven on speaking terms. Maar telkens door een nieuwe hoepel moeten springen was voor ons wel reden om deze keer niet onze input aan Schoonmakend Nederland te geven voor de onderhandelingen. We hebben die inzet nu eigenhandig naar buiten gebracht.”
Rutgrink kondigde al eerder aan te stoppen. “Reden was toen ook dat ik minimaal één dag in de week aan SieV moest besteden en dat dat vanwege mijn eigen onderneming niet meer lukte. Toen zei het bestuur dat ze voor die dag wel onkostenvergoeding konden bieden. Destijds ben ik op die manier doorgegaan. Nu heb ik een andere reden om te stoppen: de fase waarin de vereniging nu verkeert, vergt iemand met een diplomatieker karakter. In de opbouwfase kun je nog eens tegen schenen schoppen, maar nu is het meer consolideren. Ik ben als voorzitter aan het afbouwen. Het voelt wel onwennig dat ik de kar niet meer trek, maar ik blijf als lid betrokken. Ik zie het voor me dat ik een nieuwe voorzitter inwerk en dan daarna in de coulissen verdwijn.”
In de opbouwfase kun je nog eens tegen schenen schoppen, maar nu is het meer consolideren.”
Wat gaat Rutgrink missen aan het voorzitterschap? “Vooral de ontmoetingen. Vorige week belde een student van de Universiteit van Amsterdam me. Hij wilde meer weten over aanbestedingen. Of laatst bij een ALV kwamen een man en een vrouw met een schoonmaakbedrijf naar me toe. Ze maakten schoon bij particulieren, maar rekenden 21 procent btw. Terwijl dat maar 9 procent hoeft te zijn. Hen kon ik wijzer maken. Of het feit dat we op bezoek gingen bij een Tweede Kamerlid. Dat soort ontmoetingen heb je veel vaker als voorzitter. Ik vind het leuk om mensen dan met kennis op weg te helpen. Ik denk ook aan de samenwerkingsverbanden die we binnen SieV konden opzetten. Door ondernemers binnen de vereniging aan elkaar te verbinden konden ze gezamenlijk inschrijven op aanbestedingen van supermarkten.”
Rutgrink is nu 56 jaar en werkt als bedrijfsleider bij P4S Bedrijfsdiensten. “Ik bestier de specialistische reiniging, maar ons werkgebied loopt van Dordrecht en Leidschendam tot aan Utrecht. Ik zit dus veel in de auto op een dag. Dat kost tijd en energie. Daarnaast ben ik gescheiden, heb ik negen dagen corona gehad en heb ik besloten mijn eigen leven anders in te delen. Ik heb mijn energie hard nodig voor mijn dagelijks bestaan. Ik ben de enige van de oprichters, naast ikzelf Pieta Hoogvliet en Sabine Aalberts, die nog over is gebleven. Ik heb het lang volgehouden, vind ik. Maar SieV kan en moet niet alleen Maurice Rutgrink zijn.”