Sinds het begin van de coronacrisis zijn er verschillende verhalen opgedoken van innovatieve machines en poorten die ruimtes en mensen konden benevelen met bijvoorbeeld desinfectiemiddelen. Met de coronacrisis is de belangstelling alleen maar toegenomen. Veel ideeën werden direct de kop in gedrukt omdat ze onveilig, onverantwoord en illegaal zijn.
Allereerst: Waar hebben we het precies over? Termen als vernevelen, verstuiven, vervliegen, verdampen, vervluchtigen en vaporiseren passeren de revue. Het verspreiden van (desinfectie)middelen in een ruimte/poort wordt vernevelen genoemd. Vernevelen is het verdelen van vloeistof in kleine druppels, zodat het in de lucht verspreid kan worden. Er ontstaat zo een nevel of aerosol.
>> Leestip: Blog Albert Vegter: Belevingsgericht desinfecteren, de nieuwe trend?
Bovengenoemde procedure wordt ook wel fogging genoemd. Fogging vereist echter het nauwlettend opvolgen van de instructies. Wordt dit niet gedaan, dan zijn onnodig gevaarlijke praktijken het gevolg. Niet alleen de gebruiker loopt gevaar, maar ook de mensen die de ruimte vervolgens betreden, lopen kans op longschade wanneer er onvoldoende tijd zit tussen de desinfectie en het ruimtegebruik.
Herinnert u zich nog waarom Edwin Stal zijn eigen supermarkt in Wemeldinge (Zeeland) tot de veiligste supermarkt van Nederland bombardeerde? Zijn supermarkt was de eerste met een desinfectiepoort. Een poort waardoor iedere klant bij binnenkomst ontdaan werd van virusdeeltjes, aldus Stal. De poort werd geleverd door Ozoned en verspreidt via kleine spuitmondjes ozon opgelost in water. Zij leverden overigens ook het rookapparaat dat de rest van de winkel ‘s nachts desinfecteerde. Alhoewel de poort direct verwijderd werd na kritiek, is Ozoned doorgegaan met ontwikkeling van haar desinfectiepoorten.
Een ander voorbeeld waarin we fogging in de praktijk zagen, was bij één van de onderzoeken van het Smart Distance Lab: een experiment op The Art Fair in de Kromhouthal in Amsterdam. Op dit evenement werkten techbedrijven, wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam en TU Delft en bedrijven uit de evenementensector samen. Het doel was een evenement kunnen organiseren met een zo laag mogelijke kans op coronabesmettingen. Bezoekers kregen sensoren om hun nek, er hingen warmtecamera’s (om beweging te kunnen analyseren), men kreeg conditie-afhankelijke instructies en de lucht werd om de zoveel tijd gedesinfecteerd door een nevel te verspreiden.
Bovenstaande voorbeelden illustreren precies de belangrijkste twee zaken bij neveldesinfectie: vraag je af of neveldesinfectie daadwerkelijk nodig is én mocht dat het geval zijn, gebruik dan de juiste middelen. We leggen uit waarom.
Over het algemeen is goed reinigen met een reinigingsmiddel meer dan voldoende
In de strijd tegen verspreiding van het coronavirus is over het algemeen goed reinigen met een reinigingsmiddel meer dan voldoende. In specifieke situaties, zoals in de gezondheidszorg, zijn er situaties waar aanvullende desinfectie is vereist. Er zijn nóg minder situaties waarin neveldesinfectie toegepast moet worden. Daarbij is het coronavirus vaak niet één van de problematische micro-organismen waarom er aanvullende desinfectie nodig zou zijn.
Mocht er gedesinfecteerd moeten worden, gebruik dan enkel toegelaten desinfectiemiddelen. Er zijn specifieke middelen op de markt toegelaten voor ruimtedesinfectie door middel van fogging. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) controleert de middelen op onder meer hun werkzaamheid en veiligheid. Toegelaten desinfectiemiddelen hebben een toelatingsnummer en wettelijk gebruiksvoorschrift op het etiket. Dit toelatingsnummer staat op het etiket (format is 12345 N of NL/EU/SA-1234567-1234) en in de toelatingendatabank van het Ctgb (www.toelatingen.ctgb.nl) kan hierop worden gezocht.
>> Lees ook: Producenten van desinfectiemiddelen ten tijden van corona: de helden versus de boeven
Wandelen door normale mist (diegene die vaak ’s ochtends opduikt) is alsof je in de wolken bent. Dit is niet vergelijkbaar met het lopen door een desinfectienevel. Zonder persoonlijke beschermingsmiddelen is dit ronduit risicovol. Het is daarom niet voor niets dat de toelatingscriteria voor dergelijke fogging-desinfectiemiddelen een stuk strenger zijn dan reguliere desinfectiemiddelen. Er worden onder andere eisen gesteld aan productconcentratie in de ruimte en inwerktijd. Door het volgen van een strikt protocol kan aan deze eisen voldaan worden. Vaak – zo niet altijd – moeten gebruikers bij een fogging-toepassing daarom nader getraind worden door de leverancier. Alleen op die manier kan het desinfectiemiddelen veilig (voor henzelf én voor omstanders) worden gebruikt. Daarnaast kan men alleen op die manier zeker zijn van het feit dat er daadwerkelijk en effectief gedesinfecteerd is.
Zonder persoonlijke beschermingsmiddelen is het lopen door een desinfectienevel ronduit risicovol
Om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, is het dus belangrijk dat je goed en regelmatig reinigt. Alleen in specifieke gevallen is desinfectie, laat staan neveldesinfectie, nodig. Desinfectie, ontsmetten en andere claims/suggesties zonder toepassing van specifiek toegelaten desinfectiemiddelen voor fogging creëren alleen maar situaties van schijnveiligheid. Zeker in een tijd van corona resulteert dat in meer gevaar. Gebruik in die gevallen enkel toegelaten desinfectiemiddelen conform wettelijk gebruiksvoorschrift en laat je niet misleiden door oplossingen waarmee je finaal de mist in gaat.