Achtergrond: Opleidingen
Bredere en digitale opleidingen
Schoonmakers opleiden gaat steeds verder
Opleiden lijkt steeds belangrijker te worden in de schoonmaakbranche: schoonmakers worden vaker, langer en gespecialiseerder opgeleid dan ooit tevoren. Waar komt deze drang tot opleiden vandaan en wat betekent dit voor de opleiders en voor de branche?
Lees verder
Opleiden stond bij het merendeel van de schoonmaakbedrijven altijd al hoog in het vaandel, maar de afgelopen jaren is het overal zo mogelijk nóg hoger op de agenda komen te staan. Waarom? Eigenlijk is dat terug te voeren naar twee oorzaken: enerzijds is goed werkgeverschap in de huidige krappe arbeidsmarkt belangrijk. Daarbij kijken kandidaten scherp naar de manier waarop een bedrijf zorgt voor zijn werknemers en in hoeverre er ruimte is voor ontwikkeling. Anderzijds staat de noodzaak om goed op te leiden bij opdrachtgevers op het netvlies. Zo wordt er in aanbestedingen ook vaker en specifieker gevraagd naar goed opgeleide en gediplomeerde schoonmakers.
Kortom, het opleiden van personeel is essentieel voor het aantrekken en behouden van zowel klanten als van personeelsleden. Dit heeft als gevolg dat opleiden een manier is geworden voor schoonmaakbedrijven om zich te onderscheiden. En aangezien de basisvakopleiding volgens de cao verplicht is, wordt deze – als het goed is – door elk schoonmaakbedrijf aangeboden. Daarom gaan schoonmaakbedrijven steeds verder in het opleiden van hun personeel: de basisvakopleiding alleen is niet meer onderscheidend genoeg.
Breder aanbod
Een van de manieren van schoonmaakbedrijven om zich op het gebied van opleiding te kunnen onderscheiden, is door het oprichten van een eigen academie of een leeromgeving. Daar biedt het schoonmaakbedrijf vooral bedrijfsspecifieke opleidingen of trainingen aan. Daarmee wordt het aanbod van opleidingen als vanzelf een stuk breder.
Deze specifieke trainingen zijn bijna altijd ontwikkeld door het bedrijf zelf. Want wanneer het op bedrijfsspecifieke trainingen aan komt, weet niemand beter wat erin moet dan de organisatie zelf. Hiervoor zoekt het schoonmaakbedrijf in de meeste gevallen de samenwerking met een onderwijspartner. Zo heeft Asito samen met SVS een speciale basisopleiding ontwikkeld voor perronreiniging en voor vliegtuigschoonmaak.
Soft skills schoonmaker
De rol van de schoonmaker is de afgelopen jaren flink geëvolueerd: van de onzichtbare schoonmaker die in de late avond of vroege ochtenden in alle stilte de kantoren schoonmaakt, naar een servicegerichte gastvrouw of gastheer die overdag het schoonmaakwerk uitvoert en veel contact heeft met de klant. Dit laatste vergt meer soft skills van de schoonmaker, zoals sociale vaardigheden, taalvaardigheid, uitstraling, persoonlijke verzorging en hospitality.
Daarnaast wordt steeds vaker een resultaatgerichte aanpak van de schoonmakers gevraagd, waarbij het vaste werkprogramma langzaam uit beeld verdwijnt. Dit vraagt weer meer zelfstandigheid en inzicht van de schoonmakers. Het is van groot belang dat de schoonmakers de gelegenheid krijgen om mee te groeien met deze ontwikkelingen: continue bijscholing is dus belangrijk. Niet alleen op vaktechnisch gebied, maar juist ook op het gebied van persoonlijke ontwikkeling zodat de schoonmaker beschikt over de juiste soft skills. Het is inmiddels ook niet meer voldoende om eenmalig aan het begin van de loopbaan een diploma te behalen. Er moet continu doorgeleerd worden om alle ontwikkelingen bij te kunnen benen. De schoonmaakbranche staat immers niet stil.
Met andere woorden: opleiden wordt belangrijker én breder in de schoonmaak. Aan de ene kant is het belangrijk dat schoonmakers continu blijven doorleren, zodat ze mee kunnen ontwikkelen met de veranderingen in de branche. En aan de andere kant worden de schoonmakers steeds breder opgeleid. Naast de basisvakopleidingen worden er enorm veel verschillende trainingen, opleidingen en cursussen aangeboden. Alles om de schoonmaker zoveel mogelijk kennis en skills mee te geven. En dat zorgt weer voor tevreden medewerkers én tevreden klanten. Zo is de cirkel rond.
Veel gevolgde opleidingen en trainingen
Over het algemeen kan er onderscheid gemaakt worden tussen drie soorten opleidingen die verder gaan dan de basisopleiding:
- Specialistische vakopleidingen, zoals vloeronderhoud of calamiteitenreiniging.
- Bedrijfsspecifieke opleidingen, zoals perronreiniging.
- Persoonlijke ontwikkelingscursussen, zoals een assertiviteitscursus.
Opvallend genoeg zijn vooral taalcursussen erg populair in de schoonmaakbranche. Waarschijnlijk komt dat doordat de branche te maken heeft met ofwel laaggeletterdheid ofwel buitenlandse mensen die de Nederlandse taal nog niet volledig beheersen. Daarnaast worden ook vaak hostmanship-cursussen gevolgd door schoonmakers. Die gaan over het bewustzijn en de zichtbaarheid van schoonmakers. Maar ook trainingen over bijvoorbeeld resultaatgericht schoonmaken, ergonomie, VCA-trainingen en vloeronderhoudmodules worden veel gegeven.
Digitalisering en opleiden: blended learning
Digitalisering slaat hard om zich heen en heeft ook effect op opleidingenland. Zo is onder meer blended learning in opkomst, een onderwijsvorm waarbij praktijklessen worden afgewisseld met vormen van e-learning. Ook andere vormen van digitalisering doen hun intrede: zo maakt schoonmaakbedrijf Gom al gebruik van virtual reality in een aantal van de eigen opleidingen.
